Współuzależnienie to zespół zachowań i zaburzeń, które charakteryzują osoby znajdujące się najbliższym otoczeniu osób uzależnionych.
Alkoholizm, narkomania, uzależnienie od hazardu czy od dopalaczy to choroby wpływające na życie całych rodzin.
Najbliżsi, widząc problem z uzależnieniem u członka rodziny czy przyjaciela starają mu się pomóc w najlepiej jak potrafią, przynajmniej ich zdaniem. Bez odpowiednej wiedzy, ich starania są nieskuteczne. Na początku wiele osób stara się wręcz „kryć’ problem, usprawiedliwiając nieobecności w szkole, pracy, tłumacząc chorobą czy złym samopoczuciem osoby uzależnionej. Zaczyna się poczucie wstydu wśród sąsiadów, znajomych. W okolicznych sklepach, w pracy. Kolejny etap to obwinianie się, a zarazem usprawiedliwianie. Jednocześnie zaczyna się budowanie niezgody wobec osoby uzależnionej. Pada mnóstwo ostrych słów, wręcz gróźb, ale i one nie przynoszą żadnych efektów. Pojawia się bezsilność i bezradność. Zaczyna się błędne koło emocjonalne, strach przed powrotem do domu, nienawiść przeplatająca się ze współczuciem. To jeden z wielu przykładów rozwijania się współuzależnienia.
Długie przebywanie z osobą uzależnioną np. trwając w małżeństwie czy toksycznym związku powoduje liczne cechy współuzależnienia, w tym liczne zaburzenia emocjonalne:
brak umiejętności podejmowania decyzji,
nadopiekuńczość nad osobą uzależnioną,
tłumienie emocji i myśli,
brak zaufania do siebie i innych,
trudności w porozumiewaniu się,
zaniedbywanie własnych potrzeb
brak umiejętności stawiania granic,
obniżone poczucie własnej wartości,
poczucie bezsensu życia,
brak asertywności,
skrajne reakcje emocjonalne,
rezygnację z siebie na rzecz potrzeb partnera,
liczne zaburzenia emocjonalne w tym depresję, lęki, irracjonalną nadzieję itp.
Taka osoba zaczyna zaniedbywać samą siebie, dzieci innych członków rodziny, a zamiast tego przenosi całą swoją uwagę na uzależnionego partnera.
Osoby współuzależnione powinny szukać pomocy nie tylko dla osoby uzależnionej, ale również dla siebie. Terapia osób współuzależnionych jest w stanie pomóc w skutecznym pozbyciu się lęków, poczucia winy czy zaburzeń emocjonalnych. Niestety, wiele osób nie wie o występowaniu współuzależnienia, a nawet jeśli, nie wiedzą gdzie skutecznie szukać pomocy.
Terapia współuzależnień odbywa się w trybie ambulatoryjnym, regularnych spotkań indywidualnych lub grupowych, przeznaczonych tylko dla osób współuzależnionych. Jest również wiele grup samopomocowych dla osób współuzależnionych.
